همانطور که میدانید یبوست مشکل شایعی است که خیلی از افراد درگیر آن هستند و دلایل مختلفی می تواند داشته باشد . بدیهی است داشتن یک رژیم غذایی کم فیبر ، دریافت ناکافی مایعات در طول روز و خشکی بدن ، یا کم تحرکی و کاهش فعالیت بدنی از دلایل مهم و شایع این مشکل می باشند . اما دلایل کمتر شناخته شده ای هم برای ابتلای به یبوست وجود دارد که در این مقاله تعدادی از آن ها را بررسی می کنیم .
مصرف برخی دارو ها و مکمل ها و یا سابقه وجود برخی از بیماری ها می تواند باعث بروز یبوست شوند . این موارد عبارتند از :
کم کاری تیروئید باعث تنبلی روده ها می شود
کم کاری تیروئید بیماری است که با کاهش تولید هورمون های تیروئیدی باعث کند شدن متابولیسم و سوخت و ساز بدن و حتی روده ها می شود . البته همه افرادی که کم کاری تیروئید دارند دچار مشکل یبوست نمی شوند و بالعکس همه ی افرادی که یبوست دارند لزوما مشکل کم کاری تیروئید ندارند .
اگر فرد جوانی هستید که بیش از حد نرمال دچار مشکل یبوست می شوید بهتر است با یک آزمایش خون ساده وضعیت تیروئید خود را چک کنید .
مسکنها به ویژه مسکن های مخدر یکی از دلایل بروز یبوست هستند
خیلی از افرادی که از مسکن های مخدر استفاده می کنند دچار مشکلات گوارشی از جمله یبوست می شوند . به طور کلی بهتر است که این افراد در کنار مصرف این نوع مسکن ها از داروهای ملین نیز استفاده کنند . بعضی از مطالعات نشان می دهند کسانی که بطور مرتب از آسپرین یا ایبوپروفن استفاده می کنند بیشتر از بقیه افراد دچار مشکل یبوست می شوند .
مصرف مکمل های کلسیم و آهن از دلایل بروز یبوست
بطور کلی مصرف مکمل های ویتامینی سبب بروز یبوست نمی شوند . اما بعضی مکمل های املاحی مانند مکمل کلسیم ، و یا مکمل آهن ممکن است چنین مشکلی را ایجاد کنند .
اگر با مصرف این نوع مکمل ها دچار مشکل یبوست شدید از پزشک یا مشاور تغذیه خود بخواهید نوع مکمل شما را تغییر دهد
. همچنین در این حالت می توانید به مدت محدود از ملین ها استفاده کنید .
اگر با مصرف مکمل کلسیم دچار مشکل یبوست می شوید به این نکات توجه کنید :
- مکمل کربنات کلسیم بیش از سایر انواع مکمل های کلسیمی باعث ایجاد عوارض گوارشی از جمله یبوست می شود و دلیل آن این است که نسبت به بقیه مکمل های کلسیم کمتر جذب می شود ، بنابراین هر چقدر مکملی بتواند بهتر جذب بدن شود عوارض گوارشی کمتری ایجاد می کند بنابراین شما می‌توانید آن را با انواع دیگر مکملهای کلسیم مانند فسفات کلسیم و یا سیترات کلسیم که سرعت جذب بیشتری دارند عوض کنید .
- برای افزایش سرعت جذب این مکمل سعی کنید آن را با غذا میل کنید تا جذب آن افزایش یابد . مصرف این مکمل همراه غذا باعث می شود اسید معده که برای هضم غذا ترشح شده به شکستن و هضم این مکمل نیز کمک کند و از طرف دیگر وقتی این مکمل ، همراه مواد غذایی وارد روده ها می شود سرعت حرکت آن در روده ها کندتر شده بنابراین فرصت بیشتری برای جذب شدن پیدا می کند .
- مکمل سیترات کلسیم برای شکسته شدن و جذب نیاز به اسید ندارد . بنابراین می‌توان آن را با غذا و یا بدون غذا مصرف کرد.
- شما می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید تا برایتان مکملهای کلسیمی که با ویتامین D همراه هستند را تجویز کند . ویتامین دی جذب کلسیم را در بدن بیشتر می کند بنابراین می‌تواند عوارض جانبی این مکمل را کاهش دهد .
- سعی کنید مکمل های کلسیم را با مقادیر کم شروع کنید و به تدریج مقدار آن را افزایش دهید و آن را با فواصل زمانی استفاده کنید . مثلا در هر بار دوز 500 میلی گرمی آن را استفاده کنید تا بهتر جذب شود . ضمن اینکه مصرف بیش از حد کلسیم در یک وعده قطعاً موجب بروز یبوست می‌شود. بنابراین سعی کنید میان میزان یا دوزهای مصرفی خود در سرتاسر روز فاصله بیندازید . مثلا یک مکمل را روز و مکمل بعدی را شب میل کنید .
- هنگام مصرف مکمل کلسیم سعی کنید در طول روز حداقل 5-6 لیوان آب بنوشید و از غذاهای پر فیبر بیشتر استفاده کنید و در طول روز تحرک کافی داشته باشید . این کار اجابت مزاج را برای شما آسانتر می کند
بیش از حد از ملین ها استفاده نکنید
بعضی از افراد که مشکل یبوست دارند بدون تجویز پزشک و برای دراز مدت از انواع ملین ها استفاده می کنند . بعضی از ملینها نقش محرک روده را دارند . این نوع ملینها را فقط باید با تجویز پزشک استفاده کنید . اگر شما بدون تجویز پزشک و به مدت طولانی از این نوع ملینها استفاده کنید ، بدن شما به آن عادت می کند و روده های شما تنبل تر می شود .
توجه داشته باشید که نباید هیچ ملینی را بیشتر از مدت زمانی که پزشک برایتان در نظر گرفته استفاده کنید .
استفاده بیش از حد لبنیات و پروتئین ها ممکن است از دلایل ایجاد یبوست باشند
افرادی که در طول روز در مقادیر زیاد از لبنیات ، گوشت و تخم مرغ استفاده می کنند و رژیم غذایی آنها فاقد فیبر کافی است ، ممکن است بیشتر از افرادی که رژیم غذایی متعادلی دارند دچار یبوست شوند . سعی کنید همیشه رژیم غذایی متعادلی داشته باشید و از هر گروه غذایی به میزان کافی استفاده کنید . در کنار مصرف لبنیات و پروتئین ها انواع سالادها و غذاهای فیبری دیگر را نیز بگنجانید .
برخی داروهای ضدافسردگی باعث تشدید یبوست می شوند
داروهایی مانند پروزاک (فلوکستین) ممکن است سبب بروز یبوست شوند . اگر با تجویز پزشک از داروهای ضدافسردگی استفاده می کنید و یبوست دارید می توانید تحت نظر دکترتان از ملین استفاده کنید .
افسردگی می تواند باعث تنبلی روده های تان شود
علاوه بر داروهایی که برای درمان افسردگی تجویز می شود ، خود افسردگی نیز به خودی خود می تواند مانند کم کاری تیروئید باعث تنبلی و کند شدن فعالیت روده ها شود . یکی از دلایلی که افراد مبتلا به سندروم روده ی تحریک پذیر ( IBS ) ممکن است دچار مشکل یبوست شوند همین مساله است که برخی از این افراد ممکن است به دلیل افسردگی دچار علائم IBS و یبوست شوند .
مصرف آنتی اسیدها از دلایل دیگر یبوست
داروهای آنتی اسیدی که برای تسکین سوزش معده یا رفلاکس مصرف می شوند ، در برخی مواقع به دلیل داشتن ترکیباتی مثل آلومینیم و کلسیم می توانند سبب تشدید یبوست شوند .
شما می توانید با کمتر غذا خوردن و رعایت یکسری ملاحظات غذایی از جمله مصرف کمتر غذاهای پرچرب و استفاده بیشتر از مواد غذایی فیبردار هر دو مشکل را بهبود بخشید .
برخی داروهای فشارخون و آنتی هیستامین ها ممکن است یبوست را تشدید کنند
یکی از عوارض جانبی داروهایی که برای فشارخون تجویز می شوند می تواند یبوست باشد . این نوع داروها معمولا ادرار آور هستند و با افزایش ادرار و خارج کردن آب اضافی از بدن باعث کاهش فشار خون می شوند . این آب می تواند باعث نرم شدن مدفوع و اجابت مزاج راحتتر باشد و با خروج آن از بدن ممکن است یبوست در این افراد تشدید شود .
همچنین برخی از داروهای آنتی هیستامین که برای درمان آلرژی ها بکار میروند نیز ممکن است باعث بروز یبوست شوند .
بیماری ورم روده ( IBD )
بیماری التهابی روده شامل دو بیماری کرون و بیماری کولیت اولسراتیو می شود . در هر دو بیماری علائمی همچون درد شکم ، کاهش وزن ، مدفوع خونی و دیگر مشکلات سلامتی دیده می شود . همچنین اسهال شدید نیز یکی دیگر از علائم هر دو بیماری می باشد .
یبوست هم گاهی می تواند از علائم این بیماری ها باشد . در بیماری کولیت این مشکل ، ممکن است نشانه ی تورم رکتوم و در بیماری کِرون می تواند نشانه ی انسداد روده ی کوچک باشد . البته نگران نباشید شما اگر فقط یبوست دارید و هیچ علائم دیگری ندارید، احتمال اینکه مبتلا به IBD باشید بسیار کم است .
زایمان و یبوست
مشکل یبوست در دوران بارداری مشکل شایعی است . خود زایمان هم به دلیل کم حرکتی ماهیچه های شکمی یا استفاده از مسکن ها در حین زایمان ممکن است سبب بروز مشکل یبوست شود . بعضی اوقات در موارد نادر کشش هنگام زایمان می تواند باعث آسیب عصبی و ایجاد این مشکل شود .
دیابت و بیماریهای عصبی
دیابت ممکن است با آسیبی که به اعصاب وارد می کند باعث اشکالاتی در سیستم گوارش غذا شود . خیلی از افرادی که دیابت کنترل نشده دارند از مشکل یبوست رنج می برند . در واقع یکی از ۱۲ دلایل بروز یبوست می تواند بیماری دیابت باشد پس اگر به صورت دائمی مشکل یبوست دارید حتما یک آزمایش تست قند خون بدهید .
. بیماریهای عصبی مانند MS و پارکینسون هم می توانند باعث بروز این مشکل شوند .
با یک رژیم مناسب سلامتی و تناسب اندام تان را به دست آورید !
در سریع ترین زمان ممکن برنامه رژیم تخصصی و اختصاصی خودتان را به صورت کاملا آنلاین و فقط با پرکردن فرم اطلاعات دریافت کنید . رژیم شما توسط سارا چیذری مشاوره تغذیه و رژیم درمانی و عضو انجمن تغذیه ایران با شماره نظام پزشکی : ت – ۱۸۸۲ آماده و برای شما ارسال خواهد شد و تا پایان دوره رژیم پشتیبانی آنلاین خواهید داشت !
دریافت رژیم آنلاین