پتاسیم یک ماده معدنی است که در اکثر سلول های بدن انسان وجود دارد و نوعی الکترولیت است که به عملکرد صحیح اعصاب ، حرکت عضلات ، تنظیم ضربان قلب و غیره کمک می کند . نمک پتاسیم یا همان کلرید پتاسیم مکملی است که می تواند سطوح پایین پتاسیم را درمان کند .
پتاسیم پایین می تواند باعث هیپوکالمی شود که می تواند خطر جدی برای سلامت فرد باشد . منابع غذایی پتاسیم شامل برخی میوه ها ، سبزیجات برگ سبز و سایر غذاهای تازه است.
در این مقاله به بررسی کلرید پتاسیم ، موارد استفاده از آن ، عوارض جانبی ، فواید و موارد دیگر می پردازیم .
کلرید پتاسیم چیست ؟
کلرید پتاسیم یک ترکیب فلزی نمک مانند است که حاوی پتاسیم و کلرید است . به شکل کریستال های سفید ، بی رنگ ، مکعبی شکل است که طعم قوی و شوری دارد .
شما می توانید کلرید پتاسیم را به صورت آنلاین یا از طریق داروخانه ها خریداری کنید که به صورت پودر یا قرص با رهش طولانی در دسترس است .
موارد استفاده
افراد می توانند از کلرید پتاسیم برای درمان سطوح پایین پتاسیم یا هیپوکالمی استفاده کنند .
هیپوکالمی می تواند منجر به ضربان نامنظم قلب شود که در موارد شدید ممکن است منجر به مرگ فرد شود .
این مشکل می تواند ناشی از :
- کمبود انسولین
- درمان جایگزین انسولین
- عفونت دستگاه گوارش یا اسهال و استفراغ
- مشکلات کلیوی باشد .
کلیه در حفظ یا دفع پتاسیم از بدن نقش دارد . بدن می تواند مقدار زیادی پتاسیم را از طریق استفراغ و اسهال از دست بدهد .
در این موارد ، فرد می تواند برای جبران از کلرید پتاسیم به عنوان مکمل برای افزایش دریافت پتاسیم خود استفاده کند .
سایر موارد استفاده از کلرید پتاسیم عبارتند از :
- در قطره های چشمی برای مراقبت از لنز تماسی
- یک جایگزین غذایی در رژیم های غذایی کم سدیم
- دارو که به صورت خوراکی ، تزریقی یا داخل وریدی تجویز می شود
فواید مصرف کلرید پتاسیم
بدن انسان برای عملکرد صحیح به پتاسیم نیاز دارد . پتاسیم به ساخت ماهیچه ها ، عملکرد صحیح اعصاب و تنظیم ضربان قلب کمک می کند . همچنین وجود مقادیر کافی آن برای عملکرد طبیعی سلول ها ضروری است .
رژیم غذایی سرشار از پتاسیم می تواند به کاهش برخی از اثرات مضر نمک بر فشار خون کمک کند .
مزایای مصرف کلرید پتاسیم عبارتند از :
- کاهش فشار خون بالا
- کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی
- کاهش مصرف نمک در صورت استفاده به عنوان جایگزین نمک
منابع غذایی پتاسیم
پتاسیم به طور طبیعی در میوه ها، سبزیجات ، لبنیات و محصولات دریایی وجود دارد .
غذاهایی که به ویژه پتاسیم بالایی دارند عبارتند از:
| میوه ها | سبزیجات |
| آب آلو | اسفناج پخته |
| آلو بخارا | قارچ پخته |
| انجیر خشک | کرفس پخته |
| برگه زرد آلو | چغندر |
| پرتقال | بامیه |
| انار | باقلا سبز |
| خرما | آب گوجه فرنگی |
| زردآلو تازه | گوجه فرنگی |
| شلیل | سبزی پخته |
| طالبی | کدو حلوایی |
| آب پرتقال | فلفل تند |
| خرمالو | رب گوجه فرنگی |
| کیوی | کلم بروکسل |
| گرمک | سیب زمینه آبپز یا پوره شده |
| خربزه | سیب زمینی تنوری |
| گلابی تازه | سیب زمینی سرخ کرده |
| موز | لوبیا لیما |
| ازگیل | چغندر سوئیسی |
نحوه مصرف کلرید پتاسیم
کلرید پتاسیم با نسخه به عنوان یک قرص با رهش طولانی مدت در دسترس است . همچنین به صورت تزریقی ، محلول آماده یا پودر محلول نیز در دسترس قرار دارد .
توجه کنید هنگام مصرف هر گونه دارو یا مکمل ، فرد باید همیشه از دستورالعمل های روی برچسب سازنده یا نسخه پزشک پیروی کند .
در موارد خاص و ضروری ، متخصصان مراقبت های بهداشتی می توانند کلرید پتاسیم را به صورت داخل وریدی از طریق یک لوله به داخل ورید تزریق کنند .
قبل از دادن کلرید پتاسیم به نوزادان و کودکان زیر 16 سال حتما با پزشک مشورت کنید .
یک فرد همیشه باید قبل از استفاده از هر مکملی با پزشک مشورت کند .
جدول زیر میانگین دریافت پتاسیم کافی برای بزرگسالان و نوجوانان را نشان می دهد .
این ارقام در مورد کسانی که برای مثال به دلیل مشکلات کلیوی یا داروها ، پتاسیم کمتر یا بیشتری از طریق ادرار دفع می کنند ، صدق نمی کند.
| خانم | آقا | سن |
| 2300 میلی گرم | 3000 میلی گرم (mg) | 14-18 سال |
| 2600 میلی گرم | 3400 میلی گرم | بالای 19 سال |
هشدارها
اگر فردی از داروهایی استفاده می کند که پتاسیم دریافتی را افزایش می دهند ، نباید کلرید پتاسیم مصرف کند.
افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی نیز باید از مصرف کلرید پتاسیم خودداری کنند ، زیرا کلیه آنها ممکن است قادر به دفع پتاسیم اضافی از خون نباشد .
افراد در معرض خطر ابتلا به هیپرکالمی – افزایش پتاسیم – در صورت داشتن شرایط خاصی از جمله :
- دیابت نوع 1
- بیماری کبد
- نارسایی آدرنال
- نارسایی احتقانی قلب
اگر فردی به بیماری التهابی روده ، از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو مبتلا باشد ، بیشتر در معرض خطر هیپوکالمی قرار دارد .
افرادی که از دیورتیک های نگهدارنده پتاسیم ، دیورتیک های تیازیدی و مهارکننده های ACE استفاده می کنند نیز ممکن است در معرض خطر مصرف بسیار کم پتاسیم قرار بگیرند .
خطرات
افرادی که کلرید پتاسیم مصرف می کنند ممکن است در معرض خطر مصرف بیش از حد پتاسیم قرار بگیرند و در نتیجه مشکل هیپرکالمی برایشان ایجاد شود .
برخی از افراد مبتلا به هیپرکالمی ممکن است بدون علامت باشند ، به این معنی که هیچ علامت و نشانه ای ندارند . با این حال ، علائم زیر نیز ممکن است رخ دهد :
- تپش قلب
- ضعف عضلانی
- پارستزی یا احساس سوزش و سوزن سوزن شدن در اندام ها
- فلج شدن
- آریتمی قلبی ، که ممکن است تهدید کننده زندگی باشد
- کلیه ها پتاسیم را دفع نکنند
- ضایعات روده کوچک ، که ممکن است منجر به سوراخ شدن روده ، انسداد یا خونریزی شود
اگر فردی مشکوک به مصرف بیش از حد کلرید پتاسیم باشد ، باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کند .
عوارض جانبی مصرف کلرید پتاسیم
بیشتر اثرات نامطلوب ناشی از نحوه مصرف کلرید پتاسیم است .
مصرف خوراکی دارو ممکن است باعث استفراغ و اسهال شود . اگر فردی تزریق داشته باشد ، ممکن است برخی از عوارض را در محل تزریق تجربه کند ، از جمله :
- فلبیت یا التهاب وریدها
- اریتم یا لکه های قرمز پوست
- ترومبوز یا لخته شدن خون در محل تزریق
- هیپرکالمی خفیف یا بالاتر از حد معمول پتاسیم در خون
کلرید پتاسیم و تداخل با سایر داروها
با توجه به منبع NIH ، افراد باید در مورد مصرف کلرید پتاسیم با سایر داروها با پزشک خودشان مشورت کنند .
کلرید پتاسیم ممکن است برای افرادی که از برخی داروها استفاده می کنند بی خطر نباشد :
- مهارکننده‌های ACE و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین : که شامل لوتنسین یا بنازپریل و کوزار یا لوزارتان هستند.
- دیورتیک های نگهدارنده پتاسیم : داروها شامل میدامور یا آمیلوراید و آلداکتون یا اسپیرونولاکتون هستند. افرادی که این داروها را مصرف می کنند باید سطح پتاسیم خود را از طریق آزمایش خون کنترل کنند.
- دیورتیک های لوپ و تیازیدی : داروها شامل لازیکس یا فوروزماید و بومکس یا بومتاناید هستند . دیورتیک های تیازیدی شامل دیوریل یا کلروتیازید و زروکسولین یا متالازون هستند. این داروها دفع پتاسیم از بدن را افزایش می دهند که ممکن است منجر به کاهش پتاسیم شود.
سوالات متداول
در این بخش به برخی از سوالات متداول در مورد پتاسیم پایین و کلرید پتاسیم پاسخ می دهیم .
نشانه های کمبود پتاسیم چیست ؟
بسیاری از افراد مبتلا به هیپوکالمی هیچ علامتی ندارند ، بنابراین تشخیص آن برای پزشک دشوار است .
اگر فردی علائمی داشته باشد ، ممکن است این علائم شامل موارد زیر باشد :
- ضعف عضلانی که از پایین تنه شروع می شود و به سمت بالا پیش می رود
- فلج شدن
- تهوع و استفراغ
- اتساع شکم
- گرفتگی عضلات
- رابدومیولیز که منجر به تیره شدن ادرار می شود
کلرید پتاسیم چگونه بر قلب تأثیر می گذارد ؟
اگر فردی کلرید پتاسیم بیش از حد مصرف کند ، ممکن است تپش قلب یا آریتمی قلب را تجربه کند که می تواند تهدید کننده زندگی باشد .
با این حال ، داشتن سطوح پایین پتاسیم نیز می تواند بر قلب تأثیر بگذارد ، سفتی شریان ها را افزایش داده و حرکات ماهیچه ها را کاهش دهد .
یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که افراد مبتلا به نارسایی قلبی بیشتر از داروهای ادرار آور استفاده می کنند و سطح پتاسیم پایینی دارند . دیورتیک ها می توانند از دست دادن پتاسیم از طریق ادرار را افزایش دهند .
آریتمی بطن قلب یا ضربان قلب نامنظم بیشتر در افرادی با سطح پتاسیم پایین ایجاد می شود . سطوح پایین پتاسیم ممکن است منجر به افزایش کلسیم در بدن شود که می‌تواند باعث شروع بیشتر آریتمی شود .
اگر فردی سطح پتاسیم پایینی دارد ، باید با پزشک خود مشورت کند .پزشکان معمولا مقدار کافی کلرید پتاسیم را برای جلوگیری از هیپرکالمی و فشار بر قلب توصیه می کنند .
اگر بیش از حد کلرید پتاسیم مصرف کنید چه اتفاقی می افتد ؟
مصرف بیش از حد کلرید پتاسیم ممکن است منجر به هیپرکالمی شود . این زمانی است که سطح پتاسیم خون بالاتر از حد معمول است و شرایط برعکس هیپوکالمی است.
هیپرکالمی می تواند به سرعت ایجاد شود . علائم آن عبارتند از :
- ضعف عضلانی
- سوزن سوزن شدن یا بی حسی
- حالت تهوع یا استفراغ
- تپش قلب
- درد قفسه سینه
- احساس تنگی نفس
پزشک با تجزیه و تحلیل نمونه خون می تواند میزان پتاسیم را در بدن یک فرد ببیند .
سطوح پتاسیم به شرح زیر است و بر حسب میلی مول در لیتر (mmol/l) اندازه گیری می شود :
| سطوح (mmol/l) | حالت |
| 5.0 – 3.5 | پتاسیم نرمال |
| 3.5 > | پتاسیم پایین |
| 6.0 – 5.1 | پتاسیم بالا |
| 6.0 < | پتاسیم بسیار بالا خطرناک |
افرادی که سطح پتاسیم آنها در انتهای مقیاس قرار دارد ممکن است نیاز به درمان فوری پزشکی داشته باشند ، زیرا این وضعیت می تواند تهدید کننده زندگی آنها باشد .
نتیجه گیری
پتاسیم یک ماده معدنی ضروری برای بدن و حفظ سلامت و عملکرد خوب آن است.
منابع طبیعی پتاسیم شامل سبزیجات برگ سبز، میوه ها، محصولات لبنی، لوبیا و آجیل است.
افراد همچنین می تواند کلرید پتاسیم را به عنوان مکمل برای افزایش سطح پتاسیم خود مصرف کنند . البته همیشه باید مکمل ها را در کنار یک رژیم غذایی سالم و متعادل مصرف کرد و همیشه تاکید بر این است که قبل از مصرف هر گونه مکمل ، از جمله کلرید پتاسیم ، با پزشک خود صحبت کنید.
برخی از داروها ، مانند دیورتیک ها، ممکن است منجر به کاهش سطح پتاسیم شوند که به عنوان هیپوکالمی شناخته می شود. در این حالت فرد برای جبران نیاز به مصرف کلرید پتاسیم دارد.
مصرف بیش از حد کلرید پتاسیم ممکن است منجر به هایپرکالمی شود که ممکن است به درمان نیز نیاز داشته باشد.
هیپوکالمی و هیپرکالمی هر دو می توانند باعث بیماری های جدی مانند نارسایی قلبی و کلیوی شوند .
هر کسی که علائم هر یک از این بیماری ها را تجربه می کند باید با یک پزشک متخصص مشورت کند.
نظارت دقیق و متعادل کردن سطح پتاسیم به پایدار نگه داشتن وضعیت بدن کمک می کند.
منبع :
با یک رژیم مناسب سلامتی و تناسب اندام تان را به دست آورید !
در سریع ترین زمان ممکن برنامه رژیم تخصصی و اختصاصی خودتان را به صورت کاملا آنلاین و فقط با پرکردن فرم اطلاعات دریافت کنید . رژیم شما توسط سارا چیذری مشاوره تغذیه و رژیم درمانی و عضو انجمن تغذیه ایران با شماره نظام پزشکی : ت – ۱۸۸۲ آماده و برای شما ارسال خواهد شد و تا پایان دوره رژیم پشتیبانی آنلاین خواهید داشت !
دریافت رژیم آنلاین