عوارض و علائم مصرف بیش از حد ویتامین در کودکان

از آنجا که اکثر خانواده ها بخصوص مادران نگران وضعیت رشد و تغذیه کودک در حال رشد خود هستند و می خواهند تمام نیازهای تغذیه ای کودک خود را تامین کنند ، ممکن است رو به سوی مصرف انواع و اقسام مکمل های ویتامینی بیاورند و بدون در نظر گرفتن عوارض مصرف بیش از حد ویتامین ها ، به صورت روزانه از این مکمل ها برای فرزند دلبندشان استفاده کنند .

باید به این نکته توجه داشت که مصرف بیش از حد ویتامین ها در کودکان می تواند با علائمی شبیه علائم مسمومیت غذایی همراه شود .

ضرورت مصرف مولتی ویتامین برای کودکان

کودکان برای داشتن رشد مناسب جسمی و ذهنی ، نیاز به خوردن انواع غذاهای غنی از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری دارند . آکادمی اطفال آمریکا مصرف مولتی ویتامین ها را برای کودکان سالمی که از رژیم غذایی متنوعی استفاده می کنند ، توصیه نمی کند . اگرچه همیشه بهتر است مواد مغذی از مواد غذایی طبیعی دریافت شود ، اما اگر کودک شما یک گیاهخوار است و یا بسیار بد غذاست ، بهتر است برای جبران کمبودهایش تحت نظر پزشک اطفال یا مشاور تغذیه از مکمل های ویتامینی استفاده کنید .

بنابراین کودکانی که در رژیم غذایی خود به اندازه کافی ویتامین و مواد معدنی دریافت نمی کنند ، یا شرایط پزشکی خاصی دارند ، ممکن است نیاز باشد از یک مکمل غذایی یا ترکیب چند ویتامین و مواد معدنی بهره مند شوند . اگرچه مصرف بیشتر مولتی ویتامین ها در صورت استفاده دوز توصیه شده بی خطر هستند ، با این وجود مصرف بیش از حد آنها در کودکان خردسال همیشه نگران کننده است .

سالانه تعداد زیادی از کودکان به دلیل مصرف بیش از حد مکمل ها در اورژانس بیمارستان ها تحت درمان قرار می گیرند . این مساله می تواند در اثر مصرف بیش از حد مولتی ویتامین های مخصوص کودکان یا در اثر مصرف بیش از حد مکمل های ویتامینی بزرگسالان که کودکان آنها را با تنقلاتی مثل آب نبات اشتباه می گیرند ، رخ دهد . از آنجا که کودکان کاملاً رشد نکرده اند ، بدن آنها نسبت به دوز بالای ویتامین ها واکنش متفاوتی نشان می دهد و علائم مسمومیت در آنها می تواند کاملا جدی باشد .

خطر مصرف بیش از حد ویتامین در کودکان

بسیاری از مکمل های ویتامین و مواد معدنی کودکان به شکل قرص های جویدنی یا پاستیل ها فروخته می شوند تا فرم مناسبی داشته باشند که اگر بچه ها در بلعیدن قرص مشکل داشته باشند ، بتوانند از آنها استفاده کنند .

مصرف انواع مکمل های بدون نسخه (OTC) برای کودکان در صورتی که طبق دستورالعمل ها مصرف شوند ، بی خطر هستند . با این حال ، اگر مکمل ها از دسترس کودکان دور نگه داشته نشوند ، ممکن است توسط آنها با “خوراکی های” با طعم شیرین و رنگارنگ وسوسه انگیز مثل انواع شکلات و آبنبات ها اشتباه گرفته شوند – و با مصرف بیش از حد آنها دچار مسمومیت با ویتامین یا هایپروویتامینوز شوند .

علائم اولیه و خفیف مصرف بیش از حد ویتامین ها می تواند شامل موارد زیر باشد :

• حالت تهوع
• راش
• سردرد
• اسهال
• دل درد
  مصرف بیش از حد بسیاری از مواد معدنی موجود در مکمل های مخصوص کودکان و بزرگسالان ، می تواند سمی باشند ، اما در این میان مصرف بیش از حد 2 ماده معدنی آهن و کلسیم بیشترین خطر مسمومیت را به دنبال دارد .

مصرف بیش از حد آهن در کودکان

مصرف قرص آهن بزرگسالان دلیل اصلی مسمومیت در کودکان خردسال است ، بنابراین اطمینان حاصل کنید که مکمل ها و داروهای حاوی آهن خود را دور از دسترس کودکان نگه دارید.

طبق گفته دانشگاه شیکاگو ، بیشترین میزان مصرف بیش از حد آهن در کودکان از خوردن تصادفی ویتامین های پریناتال یا مولتی ویتامین های حاوی سولفات های آهن اتفاق می افتد . از آنجا که بسیاری از این قرص های بزرگسالان روکش دار و رنگی هستند ، برای بچه ها جذاب است .

انستیتوی ملی بهداشت (NIH)  مقدار آهن مورد نیاز روزانه کودکان را برای اطمینان از تامین نیاز آنها برای سلامتی مشخص کرده است . اگر کودک شما بیش از این مقادیر آهن دریافت کند ممکن است دچار علائم مسمومیت با آهن شود . برای کودکان ، این توصیه ها عبارتند از :

• از تولد تا 6 ماهگی : 0.27 میلی گرم
• سنین 7 تا 12 ماهگی : 11 میلی گرم
• سنین 1 تا 3 سال : 7 میلی گرم
• سنین 4 تا 8 سال : 10 میلی گرم
• سنین 9 تا 13 سال : 8 میلی گرم

سطح بالای تحمل پذیری نیز توسط NIH تعیین شده است . این مقدار برای نوزادان و کودکان ، از بدو تولد تا 13 سالگی ، 40 میلی گرم است. این حداکثر میزان آهن موجود در غذاها و مکمل ها بر اساس ارتباط آهن با عوارض گوارشی است . یعنی مصرف بیش از 40 میلی گرم آهن در روز می تواند کودک را دچار عوارض گوارشی مسمومیت با آهن کند .

بسیاری از مکملهای آهن شایع در بزرگسالان حاوی 65 میلی گرم آهن المنتال است که بیشتر از سطح بالای تحمل پذیری توصیه شده برای کودکان است . به دلیل کوچک بودن ، بچه ها می توانند به سرعت پس از بلع مولتی ویتامین های بزرگسالان دچار مسمومیت شوند .

دریافت آهن بیش از حد به بافت پوششی دستگاه گوارش کودک ، مانند معده و روده آسیب می رساند . آهن به عنوان یک سم سلولی همچنین می تواند به سلول هایی که بافت ارگان هایی مانند کبد را تشکیل می دهند آسیب برساند . مسمومیت آهن می تواند علائمی مانند موارد زیر ایجاد کند :

• حالت تهوع
• استفراغ
• درد شکم
• اسهال
• خون ریزی

این علائم ممکن است به سرعت باعث از دست رفتن بیش از حد مایعات و خون شود ، که خود می تواند منجر به تشنج ، کما و نارسایی چند عضو و حتی مرگ کودک شود .

اگر کودک نوپای شما بیش از حد از ویتامین های صمغی ( پاستیلی ) ساخته شده برای کودکان خورده باشد ، ممکن است در معرض خطر مصرف بیش از حد ویتامین قرار داشته باشد ، اما احتمالاً این مسمومیت ناشی از سمیت آهن نخواهد بود . زیرا تولیدکنندگان ویتامین های جویدنی کودکان ، به دلیل خطر مصرف بیش از حد آهن ، به ویتامین های پاستیلی آهن اضافه نمی کنند .

مسمومیت ناشی از دریافت بیش از حد کلسیم

مصرف بیش از حد کلسیم از طریق مصرف زیاد مکمل های غذایی یا داروهای آنتی اسید بزرگسالان برای کودک نوپا امکان پذیر است . به عنوان مثال ، مصرف تامس های حاوی کربنات کلسیم می تواند باعث مقادیر زیادی سمیت در کودکان شود . این مکمل ها برای بچه ها مانند آب نبات به نظر می رسند ، بنابراین احتمال مسمومیت در اثر خوردن مقادیر زیاد آنها وجود دارد .

طبق نظر موسسه ملی بهداشت ، میانگین توصیه شده مصرف روزانه کلسیم مورد نیاز کودکان با توجه به سن آنها عبارت است از :

• از تولد تا 6 ماهگی : 200 میلی گرم
• سنین 7 تا 12 ماهگی : 260 میلی گرم
• سنین 1 تا 3 سال : 700 میلی گرم
• سنین 4 تا 8 سال : 1000 میلی گرم
• سنین 9 تا 13 سال : 1300 میلی گرم

مصرف هر مقدار کلسیم بالاتر از این میزان ممکن است در توانایی جذب آهن و عنصر روی در کودک شما تداخل ایجاد کند . علائم دیگر مصرف بیش از حد کلسیم شامل موارد زیر است :

• درد شکم
• درد استخوان
• کما
• گیجی
• یبوست
• افسردگی
• اسهال
• سردرد
• ضربان قلب نامنظم
• از دست دادن اشتها
• انقباض عضله
• حالت تهوع ، استفراغ
• تشنگی بیش از حد

عوارض مصرف بیش از حد سایر ویتامین ها

به طور کلی اکثر ویتامین های محلول در آب که در مولتی ویتامین های کودکان موجود است ، خطری ندارند زیرا حتی در صورت مصرف زیاد ، مقادیر اضافی آنها با ادرار از بدن دفع می شود . اما مصرف زیاد ویتامین های محلول در چربی ، در مکمل هایی که به مرور زمان داده می شوند ، بیشتر آسیب رسان هستند ، زیرا مقادیر بیش از حد آنها در کبد و سلول های چربی ذخیره می شوند.

عوارض مصرف زیاد ویتامین D برای کودکان

ویتامین D زیاد به ویژه برای نوزادان و کودکان کم سن مضر است . مصرف غذاهای غنی شده با این ویتامین به همراه مصرف قطره های ویتامین D ممکن است باعث دریافت بیش از حد این ویتامین و تجمع آن در کبد کودک شود . علائم مسمومیت با ویتامین D عبارتند از :

• افزایش سطح کلسیم خون
• تهوع و استفراغ
• کندی رشد ذهنی و جسمی

عوارض مصرف زیاد ویتامین A برای کودکان

دریافت مقادیر کافی ویتامین A برای سلامت پوست و چشم کودک بسیار مهم است . با این حال ، مصرف بیش از حد ویتامین A از مکمل ها و داروهای خاص می تواند علائمی مانند موارد زیر را برای کودک ایجاد کند :

• سرگیجه
• حالت تهوع
• سردرد
• تاری دید
• کما

عوارض مصرف زیاد سلنیوم برای کودکان

سلنیوم معمولاً یکی از اجزای مکمل های مولتی ویتامینی مخصوص کودکان است زیرا کودکان برای عملکرد مناسب غده تیروئید و مقاومت در برابر انواع عفونت ها به آن نیاز دارند . مصرف بیش از حد سلنیوم می تواند علائم زیر را ایجاد کند :

• شکنندگی مو و ناخن
• ریزش مو
• اختلالات دستگاه گوارش
• بثورات پوستی
• استشمام بوی سیر در تنفس
• خستگی
• تحریک پذیری
• اختلالات نورولوژیک

عوارض مصرف زیاد ویتامین های گروه B برای کودکان

در صورت مصرف طولانی مدت کودک خردسال از ویتامین های گروه B ، نیاسین ممکن است بیشترین آسیب را به وی وارد کند . نیاسین اغلب در مکمل های مولتی ویتامین یا ویتامین های B کمپلکس یافت می شود . طبق نظر موسسه لینوس پائولینگ ، مصرف بیش از حد نیاسین می تواند منجر به علائم زیر شود :

• گرگرفتگی – پوست صورت ، بازوها و سینه قرمز می شود
• خارش شدید پوست
• بثورات پوستی
• سردرد
• درد شکم
• تهوع و استفراغ
• زرد شدن پوست
• تاری دید

در صورت دیدن علائم مسمومیت با ویتامین ها چه باید کرد

اگر به صورت ناگهانی متوجه علائم مسمومیت در کودک خود شدید و مشکوک هستید که شاید بیش از حد معمول از مکمل های مولتی ویتامین مصرف کرده باشد ، بلافاصله با شماره تلفن های 1490 یا 190 یا 115 تماس بگیرید .

به هیچ عنوان کودک را مجبور به استفراغ نکنید ، مگر اینکه خود کودک بدون اجبار شما استفراغ کند .

اگر به شما توصیه می شود فرزند خود را به اورژانس برسانید ، حتما ظرف مکملی که احتمال می دهید کودک از آن استفاده کرده است را با خود به بیمارستان ببرید .

درمان زودرس پزشکی برای بهبودی کودک خصوصاً اگر با مصرف بیش از حد آهن و کلسیم مسموم شده باشد بسیار مهم است .

با یک رژیم مناسب سلامتی و تناسب اندام تان را به دست آورید !

در سریع ترین زمان ممکن برنامه رژیم تخصصی و اختصاصی خودتان را به صورت کاملا آنلاین و فقط با پرکردن فرم اطلاعات دریافت کنید . رژیم شما توسط سارا چیذری مشاوره تغذیه و رژیم درمانی و عضو انجمن تغذیه ایران با شماره نظام پزشکی : ت – ۱۸۸۲ آماده و برای شما ارسال خواهد شد و تا پایان دوره رژیم پشتیبانی آنلاین خواهید داشت !

دریافت رژیم آنلاین