چرا سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCOS ) باعث افزایش وزن می شود ؟

بین سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCOS ) و افزایش وزن خانم ها رابطه نزدیک اما پیچیده ای وجود دارد . طبق نظر کلینیک کلیولند ، بیش از نیمی از افرادی که PCOS دارند دارای اضافه وزن نیز هستند . این بیماری که شیوع زیادی بین خانم ها پیدا کرده باعث ایجاد اختلال در قاعدگی و تخمک گذاری می شود و دلیل اصلی ناباروری در زنان است . همچنین می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت نوع 2 و سرطان رحم را در فرد افزایش دهد .

سندرم تخمدان پلی کیستیک و چاقی

پزشکان در هنگام تشخیص این بیماری به دنبال دو علامت از سه علامت زیر هستند :

  • قاعدگی های نامنظم یا قطع قاعدگی ( به دلیل سطح بالای آندروژن )
  • علائم ناشی از افزایش هورمون های مردانه ، مانند آکنه و هیرسوتیسم ( رشد غیرطبیعی مو در صورت و بدن )
  • چندین کیست کوچک روی تخمدان ها ( همه افراد مبتلا به PCOS علیرغم نام ای بیماری ، این مورد را ندارند )

PCOS همچنین می تواند باعث ایجاد موارد زیر شود :

  • ناباروری
  • کلسترول بالا
  • مقاومت به انسولین ، که خطر ابتلا به دیابت در زنان مبتلا را افزایش می دهد
  • افسردگی

یکی از مهمترین عوامل در بروز PCOS مشکل اضافه وزن و چاقی می باشد . خانم هایی که شاخص توده بدن (BMI) آنها بیش از عدد 27 باشد بیشتر مستعد این بیماری هستند . البته نقش ژنتیک در بروز سندرم تخمدان پلی کیستیک را نباید نادیده گرفت . اما چرا افزایش وزن در PCOS بسیار رایج است – و آیا روشهایی برای کمک به حفظ وزن سالم در این بیماری وجود دارد ؟

آیا سندرم تخمدان پلی کیستیک باعث افزایش وزن می شود ؟

 

این سوال مشابه سوال معروف اول مرغ بوده یا تخم مرغ است : از نظر پزشکی مشخص نیست که آیا اضافه وزن باعث سندرم تخمدان پلی کیستیک می شود یا PCOS دلیل اضافه وزن افراد است و یا اینکه هر کدام دیگری را تشدید می کند و رابطه مستقیمی با هم دارند .

در اینجا به برخی از عوامل احتمالی ارتباط PCOS و افزایش وزن اشاره می کنیم

عدم تعادل هورمون ها در سندرم تخمدان پلی کیستیک عاملی برای افزایش وزن است

عدم تعادل هورمون ها

اگر سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید ، احتمالاً سطح بالاتری از آندروژن ها ، یا به اصطلاح “هورمون های مردانه” مانند تستوسترون در بدن شما وجود دارد. حتی یک افزایش جزئی در تولید آندروژن می تواند در نحوه عملکرد تخمدان شما تأثیر بگذارد.

در این بیماری تخمک چون نمی تواند آزاد شود در یک کیست محبوس می شود و معمولا این کیست منبعی می شود برای تولید آندروژن و هورمون های جنسی مردانه . وقتی مقدار این آندروژن ها در بدن یک خانم زیاد شود زمینه را برای مقاومت به انسولین فراهم می کند و این مقاومت به انسولین منجر به افزایش سطح انسولین در بدن خانم های مبتلا به PCOS می شود .

وقتی میزان انسولین در بدن زیاد می شود تولید پروتئین های حامل هورمون های جنسی در کبد کاهش می یابد . بنابراین هورمون های جنسی زنانه نمی توانند نقش خود را به خوبی ایفا کنند و سندرم تخمدان پلی کیستیک شدت پیدا می کند .

وجود مقادیر بالای آندروژن ها نه تنها باعث افزایش وزن می شود بلکه در ایجاد علائم شایع این بیماری مانند قاعدگی نامنظم و موهای ناخواسته صورت (به نام هیرسوتیسم) نیز نقش دارد .

ارتباط مقاومت به انسولین و اضافه وزن در خانم های مبتلا به PCOS

ارتباط مقاومت به انسولین و اضافه وزن در خانم های مبتلا به PCOS

مقاومت به انسولین یکی از دلایلی است که می تواند زنان مبتلا به این بیماری را چاقتر کند . این اتفاق زمانی می افتد که بدن شما نمی تواند به نحو شایسته از انسولین ، هورمونی که توسط لوزالمعده ساخته می شود ، استفاده کند . به طور معمول ،هورمون انسولین وظیفه دارد قند غذاهایی را که می خورید از جریان خون شما خارج کرده و برای تولید انرژی وارد سلول های بدن شما کند .

اما زمانی که مقاومت به انسولین ایجاد می شود ، قند در جریان خون شما باقی می ماند و وارد سلول ها نمی شود و در عوض در بدن شما به بافت چربی تبدیل می شود .

این مساله یک عامل خطر برای ابتلا به دیابت نوع 2 است .  بیش از نیمی از افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک قبل از 40 سالگی به دیابت نوع 2 مبتلا می شوند . انسولین همچنین ممکن است در افزایش میزان آندروژن در بدن نقش داشته باشد.

چرا کاهش وزن در مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک سختتر از افراد سالم است ؟

کاهش وزن در مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک

بسیاری از خانم های مبتلا به PCOS برای کاهش وزن مشکل دارند . این مساله ممکن است به دلیل مقاومت به انسولین باشد زیرا انسولین نمی تواند نقش خود را به درستی ایفا کند و قند خون به جای هدایت به سلول ها برای تولید انرژی در بدن به بافت چربی تبدیل می شود .

افزایش وزن همچنین می تواند تأثیرات روانی منفی زیادی برای فرد ایجاد کند که این دشواری کاهش وزن را دو برابر می کند. افراد چاق ممکن است اعتماد به نفس کمتری داشته باشند و از طرف دیگر بروز مشکلاتی مثل بروز علائم پرمویی در خانم ها می تواند منجر به  پرخوری هیجانی و احساسی شده و شرایط را برای کاهش وزن سختتر کند .

تحقیقات نشان می دهد ، کاهش وزن ، می تواند به کاهش علائم PCOS مانند قاعدگی های نامنظم و ناباروری ، زنان کمک کند . همچنین می تواند خطر عوارض بعدی بیماری مانند بیماری های قلبی و دیابت نوع 2 را در این خانم ها کاهش دهد.

توجه داشته باشید که :  ” به طور معمول شدت علائم PCOS در افراد چاق بیشتر می شود. “

باز هم ، تحقیقات به نقش مقاومت به انسولین اشاره می کند. در افراد مبتلا به PCOS ، کم کردن وزن باعث بهبود مقاومت به انسولین ، کنترل سطح قند خون ، کاهش شاخص توده بدن و کاهش چربی دور شکم می شود . فراموش نکنید افرادی که چاقی شکمی دارند بیشتر در معرض خطر مشکلاتی مانند فشار خون بالا ، بیماری های قلبی و دیابت نوع 2 هستند .

چگونه می توانید افزایش وزن خود را مدیریت کنید ؟

هیچ درمانی برای PCOS وجود ندارد . بنابراین پزشکان برای تسکین علائم این بیماری به تغییر سبک زندگی و داروها اعتماد می کنند . یکی از مهمترین عواملی که به بهبود علائم PCOS و افزایش وزن بیماران کمک می کند کنترل وزن در محدوده نرمال و کاهش وزن است .

خانم های مبتلا به این مشکل باید حداقل 10% وزنشان را کاهش دهند . در اینجا استراتژی هایی وجود دارد که به مدیریت وزن کمک می کنند .

تاثیر رژیم و ورزش بر PCOS و افزایش وزن

تاثیر رژیم و ورزش بر PCOS و افزایش وزن

هیچ رژیم غذایی رسمی ( یا غیر رسمی ) برای درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد. در عوض ، به بیماران توصیه می شود از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنند . فراموش نکنید که این بیماری ممکن است مدتی بهبود یابد و مجدد عود کند . بنابراین تغییر و تصحیح شیوه زندگی باید به صورت مداوم مد نظرتان قرار گیرد .

  • همه گروه های غذایی را در برنامه روزانه خود داشته باشید : دریافت کربوهیدرات ها ، پروتئین ها و چربی های سالم در وعده های غذایی بسیار مهم است . رژیم های غذایی کم کالری و رژیم غذایی DASH می توانند گزینه های خوبی برای کاهش وزن و بهبود مقاومت به انسولین باشند .
  • روی میوه ها ، سبزیجات و فیبر غلات کامل تمرکز کنید : فیبر به کنترل قند خون کمک می کند و باعث می شود سطح انرژی شما بالا بماند تا بتوانید با انرژی ورزش کنید .
  • در رژیم خود از چربی های مفید استفاده کنید : سعی کنید در رژیم غذایی خود در حد تعادل از روغن های غیر اشباع گیاهی و همچنین روغن امگا 3 که در ماهی های چرب به وفور یافت می شود (مانند ساردین ، ماهی آزاد ، ماهی خال مخالی ، ماهی تن) ، دانه کتان ، اسفناج و گردو بیشتر استفاده کنید . رژیم غذایی شما باید محدود از چربی های اشباع و منابع اسید های چرب ترانس و کلسترول باشد .
  • از غذا و نوشیدنی های تخمیر شده مانند ماست ، کفیر و کلم ترش استفاده کنید : در یک مطالعه آزمایشی کوچک که در ژانویه 2017 در PLOS One منتشر شد نشان داد که ، افراد مبتلا به PCOS ممکن است باکتریهای متنوع کمتری در روده خود داشته باشند. (داشتن باکتری های متنوع با افزایش سلامت ارتباط دارد ) . برخی شواهد نشان می دهد که افراد مبتلا به PCOS ممکن است از طریق دریافت این غذاهای تخمیر شده ، پروبیوتیک ها یا باکتری های مفید بیشتری را وارد دستگاه گوارش خود کنند .
  • دیر وقت غذا نخورید : متأسفانه اکثر افراد بزرگترین وعده غذایی خود را در وعده شام می خورند و بعدش می خوابند . اگر مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستید بهتر است وعده شام خود را ساعت 7 تا 7:30 شب بخورید تا وقت کافی برای سوزاندن کالری آن داشته باشید .
  • ورزش کنید : زیرا مطالعات نشان می دهد که ورزش می تواند بر کاهش سایز دور کمر و چربی های اضافی بدن شما تأثیر بگذارد . فعالیت بدنی باید بخشی از معادله کاهش وزن شما باشد.
  • خواب کافی داشته باشید : داشتن خواب کافی و به موقع به کاهش وزن بسیار کمک می کند . وقتی ما نمی خوابیم ، این مساله یک فشار روانی را به بدن ما تحمیل می کند و کاهش وزن را واقعاً دشوارتر می کند .

داروها

متفورمین

متفورمین یک داروی کنترل قند است که معمولا برای بیماران دیابتی تجویز می شود . پزشکان گاهی اوقات برای کمک به تنظیم قند خون و بهبود عملکرد انسولین در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک از این دارو در درمان PCOS نیز استفاده می کنند . برخی از خانم ها با این دارو وزن کم می کنند.  یک عارضه جانبی زودرس (اما معمولاً موقتی) متفورمین می تواند حالت تهوع نیز باشد .

جراحی کاهش وزن

جراحی بای پس معده آخرین گزینه برای افراد مبتلا به PCOS است . بر اساس مطالعه ای که جولای 2020 در Therapeutic Advances in Endocrinology and Metabolism منتشر شد ، شواهدی در دست است که این روش ها می توانند مشکلاتی مانند مقاومت به انسولین را در این بیماران حل کنند.

 

با یک رژیم مناسب سلامتی و تناسب اندام تان را به دست آورید ! 1

با یک رژیم مناسب سلامتی و تناسب اندام تان را به دست آورید !

در سریع ترین زمان ممکن برنامه رژیم تخصصی و اختصاصی خودتان را به صورت کاملا آنلاین و فقط با پرکردن فرم اطلاعات دریافت کنید . رژیم شما توسط سارا چیذری مشاوره تغذیه و رژیم درمانی و عضو انجمن تغذیه ایران با شماره نظام پزشکی : ت – ۱۸۸۲ آماده و برای شما ارسال خواهد شد و تا پایان دوره رژیم پشتیبانی آنلاین خواهید داشت !

دریافت رژیم آنلاین
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها