با بیماری نقرس بیشتر آشنا شوید
بیماری نقرس چگونه ایجاد می شود ؟
بیماری نقرس یکی از بیماریهای التهابی مفاصل است که به دلیل افزایش ثانویه اسید اوریک در بدن ایجاد می شود .
وقتی اسید اوریک خون سالیان سال در بدن بالا باشد این اسید اوریک اضافی به صورت کله قند هایی در نقاط مختلف بدن رسوب پیدا میکند و علائم بالینی نقرس را به وجود می آورد .
نقرس شایع ترین علت تورم مفاصل را در آقایان تشکیل میدهد و در اصل شایعترین رماتیسم مفصلی در مردان است . در گذشته به این بیماری لقب بیماری پادشاهان را می داده اند زیرا به دلیل وجود تغذیه غلط و مصرف زیاد الکل و گوشت این بیماری در افراد ثروتمند و پادشاهان بیشتر دیده می شده است .
درد نقرس در شست پا یکی از بدترین و شدیدترین دردهاست . به طوری که در کنار درد زایمان و درد پانکراتیت یا التهاب لوزالمعده قرار می گیرد و دردی است که بیمار به اصطلاح زمین را از شدت درد چنگ میزند .
علت این درد فراوان ، تجمع رسوبات اسید اوریک در مفاصل بدن از جمله شست پا به مدت ۱۰ تا ۱۵ سال می باشد . زمانی که این کریستالها آزاد میشوند ، سلول های دفاعی بدن فکر می کنند این کریستالها میکروب هستند بنابراین به آنها حمله می کنند تا آنها را از بین ببرند اما موفق نمی شوند و به دلیل پاره شدن و ترشح مواد آنزیمی در بدن باعث تشدید درد در این بیماران میشوند .
آیا نقرس خطرناک است ؟
علامت بالینی نقرس به صورت درد و تورم مفاصل است که عمدتاً مفصل شست پا را درگیر میکند . هر مفصلی که سردتر باشد و ضربات بیشتری را تحمل کنند بیشتر درگیر بیماری نقرس میشود . در این میان شایعترین مفصلی که درگیر می شود مفصل شست پاست و بر عکس در مفاصل خیلی گرم و عمقی تر مثل مفصل شانه ، لگن و ستون مهره ها علائم این بیماری کمتر دیده می شود .
بنابر این افراد مبتلا به نقرس دچار دردی شدید و حاد در مفصل میشوند . مفصل درگیر شده قرمز شده و عمدتا شدت این دردها در شب بیشتر میشود . شدت درد به حدی بالاست که فرد از شدت درد فکر می کند دچار دررفتگی و یا شکستگی شده است و مفصل خود را گچ میگیرد .
حملات نقرس اکثرا خود به خود خاموش می شوند ولی در ۷۵ درصد موارد ، افراد بعد از مدتی دوباره با همان حدت و شدت قبلی دردها را تجربه می کنند اما اینبار طول مدت حمله بیشتر است . یعنی اگر قبلا طول دوره درد آنها ۵ روز بوده الان ۱۰ تا ۱۵ روز طول میکشد . همچنین اگر بیماری درمان نشود ، فاصله بین حملات نیز کوتاهتر میشود تا زمانی که این بیماری مزمن شده و تمام مفاصل بدن را درگیر می کند .
اگر نقرس درمان نشود این کله قند ها و کریستال های اسید اوریک از نقاط مختلف بدن سر در میآورند . یکی از جاهایی که این کریستالها در آن قسمت تجمع پیدا می کنند پوست بدن است که به صورت رسوبات گچی رنگ در نقاط مختلف پوست دیده می شوند .
در مرحله بعدی اگر بیماری مزمن شود فرد دچار سنگهای کلیوی خواهد شد. این سنگ ها به صورت صورتی کمرنگ و یا زرد زردچوبه ای رنگ هستند که در عکس دیده نمیشوند مگر دورشان را رسوبات کلسیمی گرفته باشد . بنابراین توصیه می شود افراد مبتلا به نقرس تحت نظر پزشک خود برای تشخیص سنگهای اورمی ، برای کلیه هایشان سونوگرافی انجام دهند .
ارتباط بیماری نقرس با سایر بیماری ها
بیماری نقرس معمولا با برخی از بیماریهای دیگر نیز همراه می باشد . مثلاً ۴۰ درصد این بیماران سنگ کلیه نیز دارند و ۷۰ درصد آنها به چربی خون بالا مبتلا هستند . دلیل عمده این بیماری ژنتیکی می باشد و برخلاف تصور قدیم تغذیه نقش اساسی در ایجاد نقرس ندارد بلکه این بیماری یک بیماری ژنتیکی محسوب می شود که اجازه نمی دهد اسید اوریک از بدن دفع شود .
البته اگر فردی این زمینه ژنتیکی را داشته باشد ، تغذیه غلط هم میتوانند سیر این بیماری را تشدید کند . همچنین بیماری نقرس با سندروم متابولیک و بیماری دیابت و تصلب شرایین نیز در ارتباط است و همانطور که چربی ها در داخل عروق رسوب میکند اگر اسید اوریک بالا هم اگر درمان نشود مثل چربی ها می تواند در عروق رسوب کرده و فرد را مستعد به بیماریهای تصلب شرایین کند .
درمان بیماری نقرس
طول مدت درمان این بیماران کمتر از ۱۰ سال نخواهد بود و برخی از این بیماران تا پایان عمر باید درمان خود را ادامه دهند . چون همانطور که قبلا اشاره کردیم فردی که دچار نقرس شده حداقل ۱۰ سال اسید اوریک خونش بالا بوده است و اسید اوریک اضافی به صورت کریستال هایی در نقاط مختلف بدن تجمع پیدا کرده است .
بنابراین برداشتن رسوب اسید اوریک کار یکی دو سال نیست ، بلکه باید سالها اسید اوریک خون طبیعی باشد تا این کریستالها شسته شده و از بدن خارج شوند .
تصور غلطی بین مردم وجود دارد که فکر میکنند همین که علائم شان با مصرف دارو کمتر شد دیگر نیازی به مصرف دارو ندارند . در صورتی که این تصور کاملا اشتباه است و با قطع مصرف دارو مجددا افزایش اسید اوریک و تجمع کریستالها در نقاط مختلف بدن شروع خواهد شد .
پزشکان برای درمان اسید اوریک بالا در ابتدا برای این بیماران دارویی به نام کلشیسین تجویز می کنند . این دارو از طریق کاهش واکنش های التهابی به کریستال های اورات باعث کاهش قابل توجهی در بروز علائم نقرس حاد می گردد . این دارو یک داروی گیاهی است و همانطور که گفتیم تنها علائم بیماری را تخفیف میدهد ، بنابراین بیماری را درمان نمیکند .
پزشکان معمولا این دارو را در کنار سایر داروهای کاهنده اسید اوریک خون به مدت ۹ ماه به بیمار می دهند و فرد باید پس از قطع این دارو و برطرف شدن علائم همچنان سایر داروهای تجویزی برای کاهش سطح اسید اوریک خون را مصرف کند .
رژیم غذایی در بیماری نقرس چگونه باید باشد ؟
برخلاف تصور مردم تغذیه نقش چندانی در درمان نقرس و کاهش اسید اوریک بالا ندارد . بنابراین فردی که تازه متوجه بالا رفتن اسید اوریک خون خود شده و هنوز این افزایش اسید اوریک برای وی علائمی ایجاد نکرده است میتواند با رعایت رژیم غذایی تا حدی اسید اوریک خود را پایین بیاورد . اما در فردی که دچار علائم نقرس شده شدیدترین رژیم های غذایی کاهنده اسید اوریک ، حداکثر ۰.۵ تا یک عدد میتوانند اسید اوریک خون فرد را پایین بیاورند .
مواد غذایی که بهتر است در برنامه غذایی افراد مبتلا به نقرس محدود شود عبارتند از :
انواع گوشت ها ، گوشت بوقلمون ، میگو ، ماهی کولی ، قارچ ، لوبیا ، عدس ، رب گوجه فرنگی ، دل و قلوه ، جگر ، ماهی کولی ، دلستر و مشروبات الکلی
مواد غذایی کاهنده اسید اوریک (غذاهای مفید برای نقرس ) عبارتند از :
انواع سبزیجات و میوهها ، فندق ،گردو ، شیر و لبنیات کمچرب ، لیمو ترش ، آب گیلاس و آلبالو
همچنین این افراد باید بیشتر از قندهای مرکب به جای قندهای ساده استفاده کنند و از مصرف نوشابههای شیرین و کافئین و الکل نیز به شدت پرهیز کنند .
آیا ورزش برای بیماران مبتلا به نقرس مفید است ؟
متاسفانه به دلیل اینکه افراد مبتلا به نقرس دچار مفاصل آسیب دیده و دردناک هستند اکثرا تمایلی برای انجام ورزش ندارند . نداشتن فعالیت بدنی و ورزش منجر به ضعف بیشتر مفاصل و عضلات می شود . انجام فعالیت بدنی علاوه بر اینکه باعث افزایش انرژی در فرد می شود ، با تقویت عضلات و مفاصل باعث کاهش علائم نقرس می شود .
ضمن اینکه با ورزش شما می توانید وزن خود را بهتر کنترل کنید و با توجه به اینکه اضافه وزن و چاقی خود عاملی برای افزایش اسید اوریک و تشدید علائم نقرس است بنابراین ورزش به بهبودی نقرس کمک می کند .
توجه : در زمان حملات نقرس و زمانی که مفاصل ملتهب هستند ورزش نکنید
ورزش کردن در زمان حملات نقرس باعث افزایش درد و التهاب شده و سیر بیماری را بدتر می کند لذا تا زمان بهبودی علائم صبر کنید و بعد مجدد ورزش را شروع کنید .
با یک رژیم مناسب سلامتی و تناسب اندام تان را به دست آورید !
در سریع ترین زمان ممکن برنامه رژیم تخصصی و اختصاصی خودتان را به صورت کاملا آنلاین و فقط با پرکردن فرم اطلاعات دریافت کنید . رژیم شما توسط سارا چیذری مشاوره تغذیه و رژیم درمانی و عضو انجمن تغذیه ایران با شماره نظام پزشکی : ت – ۱۸۸۲ آماده و برای شما ارسال خواهد شد و تا پایان دوره رژیم پشتیبانی آنلاین خواهید داشت !
دریافت رژیم آنلاین
با سلام
از مطالب ارسالی بسیار سپاسگذارم
سلام
خواهش می کنم دوست عزیز .